Loading...
 
Επιστροφή στη λίστα
Mediterr J Rheumatol 2016;27(3):102-7
Article Links
Σύγχρονη αντιμετώπιση και εξέλιξη της καρδιακής προσβολής όψιμου ενάρξεως στη συστηματική σκληροδερμία
Πηνελόπη Κωνσταντοπούλου1, Ηλίας Γιαλάφος2, Ιωάννης Μωυσάκης2, Χρήστος Τούντας1, Μαρία Κώνστα1, Γεώργιος Βαϊόπουλος1, Πέτρος Π. Σφηκάκης1
Πληροφορίες Συγγραφέων

1: Ρευματολογική Μονάδα, Α’ Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
2: Καρδιολογική Κλινική, Λαϊκό Γενικό Νοσοκομείο, Αθήνα

Περίληψη
Στόχος: Να αξιολογηθεί προοπτικά η καρδιακή συμμετοχή σε ασυμπτωματικούς ασθενείς με συστηματική σκλήρυνση (SSc). Ασθενείς και Μέθοδοι: Εξήντα έξι επιλεγμένοι ασθενείς (60 γυναίκες, 41 με διάχυτη SSc), ηλικίας 50,3 ± 12,4 χρονών (μέσος όρος ± SD) με τουλάχιστον τριετή διάρκεια της νόσου (8.2 ± 5.9) με κλάσμα εξώθησης αριστερής κοιλίας (LVEF) > 55% με υπέρηχο παρακολουθήθηκαν κάθε 3-6 μήνες για 5,5 ± 2,1 έτη (εύρος 3-10). Ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα 12 απαγωγών και εικοσιτετράωρη καταγραφή καρδιακού ρυθμού πραγματοποιήθηκαν τουλάχιστον μία φορά ετησίως και κάθε 1-3 χρόνια, αντίστοιχα. Κανείς δεν λάμβανε bosentan ή iloprost κατά την έναρξη. Αποτελέσματα: Στις εναρκτήριες ηλεκτροκαρδιογραφικές ανωμαλίες περιλήφθηκαν ελλιπής (10,6%) και ολοκληρωμένος αποκλεισμός του δεξιού σκέλους (1,5%), αποκλεισμός του αριστερού σκέλους (6,0%), αριστερό πρόσθιο hemiblock (6,0%) και υπερτροφία της αριστερής κοιλίας (LV) (1,5%). Η εναρκτήρια LV διαστολική δυσλειτουργία και συστολική πνευμονική πίεση > 40mmHg βρέθηκαν επίσης με υπέρηχο στο 15,1% και 21,2%, αντίστοιχα. Κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης, δεν εμφανίστηκε έμφραγμα του μυοκαρδίου ή καρδιακός θάνατος, αλλά το 4,5% και 2,1% των ασθενών ανέπτυξαν περικαρδίτιδα και κολπική μαρμαρυγή, αντίστοιχα, και το 6,1% χρειάστηκαν εμφύτευση βηματοδότη. Παρά το γεγονός ότι κανένας από τους ασθενείς δεν ανέπτυξε καρδιακή ανεπάρκεια στο τέλος της παρακολούθησης, η μέση LVEF μειώθηκε σημαντικά. Στο τέλος της παρακολούθησης, η χρήση των αναστολέων διαύλου ασβεστίου και η χορήγηση αναστολέων μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης δεν αυξήθηκε, αλλά το 16,7% και 22,7% των ασθενών λάμβαναν αντιαρρυθμικά φάρμακα και bosentan αντίστοιχα. Δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές στην εξέλιξη και τη διαχείριση μεταξύ των διάχυτων, και παρατηρήθηκε περιορισμένη SSc. Συμπέρασμα: H καρδιακή συμμετοχή είναι συχνή αλλά σχετικά καλοήθης σε μια τυπική σύγχρονη ομάδα SSc, που πιθανώς να οφείλεται στην άμεση διάγνωση και στη βελτίωση των θεραπευτικών προσεγγίσεων.
Λέξεις Κλειδιά: Καρδιακή συμμετοχή, συστηματική σκλήρυνση, εξέλιξη.
Πλήρες Κείμενο
Αυτό το άρθρο είναι γραμμένο μόνο στην Αγγλική γλώσσα
Παραπομπές
  1. Elhai M, Meune C, Avouac J, Kahan A, Allanore Y. Trends in mortality in patients with systemic sclerosis over 40 years: a systematic review and meta-analysis of cohort studies. Rheumatology (Oxford) 2012;51:1017-26.
  2. Kahan A, Allanore Y. Primary myocardial involvement in systemic sclerosis. Rheumatology (Oxford) 2006;45:iv14-17.
  3. Weiss S, Stead E A, Warren J V, Bailley O T. Scleroderma heart disease: with a consideration of certain other visceral manifestation of scleroderma. Arch Intern Med 1943;71:749-76.
  4. Anvari A, Graninger C, Schneider B, Sochor H, Weber H, Schmidinger H. Cardiac involvement in Systemic Sclerosis. Arthritis Rheum 1992;35:1356-61.
  5. Murata I, Takenaka K, Yoshinoya S, Kikuchi K, Kiuchi T, Tanigawa T, et al. Clinical evaluation of pulmonary hypertension in Systemic Sclerosis and related Disorders. Chest 1997;111:36-43.
  6. Medsger T A, Masi A T, Rodnan  GP, Benedek T G, Robinson H. Survival with systemic sclerosis (scleroderma). A life table analysis of clinical and demographic factors in 309 patients. Ann Intern Med 1971;75:369-76.
  7. Owens G, Follansbee W. Cardiopulmonary manifestations of systemic sclerosis. Chest 1987;91:118-27.
  8. Follansbee W P, Curtiss E I, Medsger T A, Steen V D, Uretsky B F, Owens G R, et al. Physiologic abnormalities of cardiac function in progressive systemic sclerosis with diffuse scleroderma. N Engl J Med 1984;310:142-8.
  9. Kahan A, Nitenberg A, Foult J M, Amor B, Menkes C J, Devaux J Y, et al. Decreased coronary reserve in primary scleroderma myocardial disease. Arthritis Rheum 1985;28:637-46.
  10. Windesheim J H, Parkin T W. Electrocardiograms of ninety patients with acrosclerosis and progressive diffuse sclerosis (scleroderma). Circulation 1958;17:874-81.
  11. Oram S, Stokes W. The heart in scleroderma. Br Heart J 1961;23:243-59.
  12. Escudero J, McDevitt E. The electrocardiogram in scleroderma: analysis of 60 cases and review of the literature. Am Heart J 1958;56:846-55.
  13. Ridolfi R L, Bulkley B H, Hutchins G M. The cardiac conduction system in progressive systemic sclerosis. Clinical and pathologic features of 35 patients. Am J Med 1976;61:361-6.
  14. Gaffney F A, Anderson R J, Nixon J V, Blomqvist C G. Cardiovascular function in patients with progressive systemic sclerosis (scleroderma). Clin Cardiol 1982;5:569-76.
  15. James T N. Coronary arteries and conduction system in scleroderma heart disease. Circulation 1974;50:844-56.
  16. Gottdiener J S, Moutsopoulos H M, Decker J L. Echocardiographic identification of cardiac abnormality in scleroderma and related disorders. Am J Med 1979;66:391-8.
  17. Sackner M A, Heinz E R, Steinberg A J. The heart in scleroderma. Am J Cardiol 1966;17:542-59.
  18. Steen V. The heart in systemic sclerosis. Curr Rheumatol Rep 2004;6:137-40.
  19. de Groote P, Gressin V, Hachulla E, Carpentier P, Guillevin L, Kahan A, et al: ItinerAIR-Scleroderma Investigators. Evaluation of cardiac abnormalities by Doppler echocardiography in a large nationwide multicentric cohort of patients with systemic sclerosis. Ann Rheum Dis 2008;67:31-6.
  20. Panopoulos ST, Bournia VK, Sfikakis PP. Is vasculopathy associated with systemic sclerosis more severe in men? J Rheumatol 2013;40:46-51.
  21. Gialafos E, Konstantopoulou P, Voulgari C, Giavri I, Panopoulos S, Vaiopoulos G, et al. Abnormal spatial QRS-T angle, a marker of ventricular repolarisation, predicts serious ventricular arrhythmia in systemic sclerosis. Clinical and experimental Rheumatology 2012;30:327-31.
  22. Lown B, Wolf M. Approaches to sudden death from coronary heart disease. Circulation 1971;44:130.
  23. Sciller N B, Shah P M, Crawford M, DeMaria A, Devereux R, Feigenbaum H, et al. Recommendations for quanitation of the left ventricle by two-dimensional echocardiography. American Society of Echocardiography, Committee on Standards, Subcommittee on Quantitation of Two-Dimensional Echocardiograms. J Am Soc Echocardiogr 1989;2:358-67.
  24. Lang R M, Bierig M, Devereux R B, Flachskampf F A, Foster E, Pellikka P A, et al. American Society of Echocardiography's Nomeclature and Standards Committee; T ask Force on Chamber Quantification; American College of Cardiology Echocardiography Committee; American Heart Asociation; European Association of Echocardiography, European Society of Cardiology. Recommendations for chamber quantification. Eur J Echocardiogr 2006;7:79-108.
  25. Yock P G, Popp R L. Noninvasive estimation of right ventricular systolic pressure by Doppler ultrasound in patients with tricuspid regurgitation. Circulation 1984;70:657-62.
  26. Mukerjee D, St George D, Knight C, Davar J, Wells AU, Du Bois R M, et al. Echocardiography and pulmonary function as screening tests for pulmonary arterial hypertension in systemic sclerosis. Rheumatology (Oxford) 2004;43:461-6.
  27. Kostis J B, Seibold J R, Turkevich D, Masi A T, Grau R G, Medsger T A Jr., et al. Prognostic importance of cardiac arrhythmias in systemic sclerosis. Am J Med 1988;84:1007-15.
  28. Morelli S, Piccirillo G, Fimognari F, Sgreccia A, Ferrante L, Morabito G, et al. Twenty-four hour heart period variability in systemic sclerosis. J Rheumatol 1996;23:643-5.
  29. Morshedi-Meibodi A, Evans JC, Levy D, Larson MG, Vasan RS. Clinical correlates and prognostic significance of exercise-induced ventricular premature beats in the community: the Framingham Heart Study. Circulation 2004;109:417-22.
  30. Katritsis D G, Camm A J. Nonsustained ventricular tachycardia: where do we stand? Eur Heart J 2004;25:1093-9.
  31. Allanore Y, Meune C, Vonk M C, Airo P, Hachulla E, Caramaschi P, et al. Prevalence and factors associated with left ventricular dysfunction in the EULAR Scleroderma Trial and Research group (EUSTAR) database of systemic sclerosis patients. Ann Rheum Dis 2010;69:218-21. doi:10.1136/ard.2008.103382.
  32. Kahan A, Devaux J Y, Amor B, Menkès C J, Weber S, Guérin F, et al. Pharmacodynamic effect of nicardipine on left ventricular function in systemic sclerosis. J Rheumatol 2004;31:1941-5.
  33. Meune C, Allanore Y, Devaux J Y, Dessault O, Duboc D, Weber S, et al. High prevalence of right ventricular systolic dysfunction in early systemic sclerosis. J Rheumatol 2004;31:1941-5.
  34. Dimitroulas T, Giannakoulas G, Karvounis H, Garyfallos A, Settas L, Kitas G D. Micro- and Macrovascular Treatment Targets in Scleroderma Heart Disease. Curr Pharm Des 2014;20:536-44.
  35. Handa R, Gupta K, Malhotra A, Jain P, Kamath P K, Aggarwal P, et al. Cardiac involvement in limited systemic sclerosis: non-invasive assessment in asymptomatic patients. Clin Rheumatol 1999;18:136-9.
  36. Maione S, Cuomo G, Giunta A, Tanturri de Horatio L, La Montagna G, Manguso F, et al. Echocardiographic alterations in systemic sclerosis: a longitudinal study. Semin Arthritis Rheum 2005;34:721-7.
  37. Meune C, Avouac J, Wahbi K, Cabanes L, Wipff J, Mouthon L, et al. Cardiac involvement in systemic sclerosis assessed by tissue-doppler echocardiography during routine care: A controlled study of 100 consecutive patients. Arthritis Rheum 2008;58:1803-9.
  38. Byers R J, Marshall D A, Freemont A J. Pericardial involvement in systemic sclerosis. Ann Rheum Dis 1997; 56:393-4.